Yatırım Teşvik Belgesi

Teşvik sistemi, 4 ana gruptan oluşmaktadır. Bunlar;

• Genel Teşvik Belgesi
• Bölgesel Teşvik Belgesi
• Büyük Ölçekli Yatırımlar İçin Düzenlenen Teşvik Belgesi
• Stratejik Yatırımlar İçin Düzenlenen Teşvik Belgesi

Bu uygulamalar kapsamında yatırımcılara;

• KDV istisnası
• Gümrük vergisi muafiyeti
• Vergi indirimi
• Asgari ücret üzerinden hesaplanan Sigorta Primi İşçi ve İşveren Hissesi Desteği
• Faiz desteği
• Yatırım yeri tahsisi
• Gelir vergisi stopajı desteği ve
• KDV iadesi

Destekleri verilmektedir. Söz konusu desteklerin tamamından veya bir bölümünden; yatırımın büyüklüğüne, bölgesine ve konusuna göre değişen oran ve sürelerde yararlanma imkanı söz konusudur.

Teşvik sisteminde, asgari ücret üzerinden hesaplanan Sigorta Primi İşçi Hissesi Desteği ve Gelir Vergisi Stopajı Desteği ise sadece 6. Bölgede gerçekleşen yatırımlar için geçerlidir.

Bu kapsamda, ülke genelinde teşvik edilmeyecek yatırım konuları ile diğer teşvik uygulamaları dışında kalan ve asgari sabit yatırım tutarı ve kapasiteleri üzerindeki bütün yatırımlar;

• KDV İstisnası ve
• Gümrük Vergisi Muafiyeti ile desteklenmektedir.

Yatırımların destek unsurlarından yararlanabilmesi için asgari sabit yatırım tutarının; 1 inci ve 2 nci bölgelerde 1 Milyon Türk Lirası – 3 üncü, 4 üncü, 5 inci ve 6 ncı bölgelerde ise 500 Bin Türk Lirası olması gerekmektedir.

Bu yatırımların 6. Bölgede gerçekleştirilmesi halinde ayrıca yatırımcıya, asgari ücret üzerinden hesaplanan Sigorta Primi İşçi Hissesi Desteği ve Gelir Stopajı Desteği sağlanacaktır.

Teşvik sisteminde gelişmişlik düzeylerine bağlı olarak Türkiye 6 (altı) bölgeye ayrılmıştır. Bölgesel Teşvik Uygulaması kapsamında;

• KDV istisnası
• Gümrük vergisi muafiyeti
• Vergi indirimi
• Sigorta primi işveren hissesi desteği
• Faiz desteği (1. ve 2. bölgeler hariç) ve
• Yatırım yeri tahsisi

Destekleri sağlanmaktadır.

Yatırımın 6. Bölgede yapılması halinde ise, bu desteklere ilave olarak yatırımcılara çalışanların asgari ücretleri üzerinden hesaplanan Sigorta Primi İşçi Hissesi Desteği ve Gelir Vergisi Stopajı Desteği de sağlanmaktadır.

Yatırımların organize sanayi bölgelerinde yapılması halinde yatırımcılar, yatırımın bulunduğu bölgenin bir alt bölgesinde uygulanan destek oranlarından yararlanacaklardır. 6. Bölgede yatırıma katkı oranı (vergi indirimi) 5 puan artırımlı olarak (Bölgesel teşvik uygulamaları için % 55, büyük ölçekli yatırımların teşviki için ise % 65) uygulanacaktır.

Yatırım Teşvik Sisteminde Vergi İndirimi Desteği:

– Yatırım döneminde ve yatırımcıların diğer faaliyetlerinden elde edilen kazançlarına da uygulanması sağlanacaktır. Yani vergi indirimi, sadece işletme döneminde ve sadece teşvik belgesi kapsamındaki yatırımdan elde edilen kazanca uygulanmayacak; ödenmesi gereken vergi hesaplanırken, yatırımcının yatırım dönemindeki tüm faaliyetlerinden elde ettiği kazanç dikkate alınacaktır.

• Söz konusu oran, bölgelere göre kademelendirilmiş tir. Bu çerçevede yatırımcılar, yatırım döneminde yatırıma katkı tutarının 2. bölgede % 10’unu, 3. bölgede % 20’sini, 4. bölgede % 30’unu, 5. bölgede % 50’sini ve 6. bölgede ise % 80’ini diğer faaliyetlerinden elde edilen kazançlarına da uygulayabileceklerdir.
• Bu uygulama, büyük ölçekli yatırımların teşviki kapsamında da aynı esaslar çerçevesinde geçerli olacaktır.

Bir diğer destek unsuru olan Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği: bölgelere göre kademeli olarak 2 ila 12 yıl arasında değişen sürelerde uygulanacaktır. Yeni sistemde, bu desteğin süresi tüm bölgelerde arttırılmıştır. (6. Bölgede yapılacak yatırımlarda yatırımcıların ödemeleri gereken sigorta primi işveren hissesinin asgari ücrete tekabül eden tutarı 10 yıl süreyle, yatırımların organize sanayi bölgelerinde yapılması halinde ise 12 yıl süreyle devlet tarafından karşılanacaktır.)

Bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında bölgesel desteklerden yararlanacak yatırım konuları, il bazında ve sektörel olarak yeniden düzenlenmiştir. Buna göre;

• Bölgesel sistemden yararlanabilmek için gerekli asgari sabit yatırım tutarları, birçok yatırım konusu için her bölgede düşürülmüş,
• Bazı öncelikli yatırım konularının, konu itibariyle daha geniş kapsamda desteklenmesi sağlanmış ve
• Bir kısım yatırım konuları, Bölgesel Teşvik Uygulamaları kapsamına dahil edilmiştir.

Yatırım teşvik sisteminde önemli bir konu; sürdürülebilir ekonomik ve sosyal kalkınma için kritik önem arz eden, ulusal ekonominin dünyanın önde gelen teknoloji devi firmalar karşısında rekabet gücü kazanmasını sağlayacak lokomotif sektörlerin desteklenmesi şeklindedir.

Bu kapsamda;

• Madencilik yatırımları
• Demiryolu ve denizyolu ile yük veya yolcu taşımacılığına yönelik yatırımlar
• Otomotiv, uzay veya savunma sanayine yönelik test merkezleri, rüzgar tüneli vb. nitelikteki yatırımlar
• Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgelerinde yapılacak turizm yatırımları
• Özel sektör tarafından gerçekleştirilecek ilkokul, ortaokul ve lise yatırımları
• Yatırım tutarı 20 Milyon TL üzerinde olan biyoteknolojik ve onkolojik ilaçlar ile kan ürünlerinin üretimine yönelik ilaç yatırımları
• Savunma sanayi yatırımları

Türkiye’nin hangi ilinde yapılırsa yapılsın 5. Bölge desteklerinden yararlanacaklardır.

– Bölgesel Teşvik Uygulamalarının yatırım havzalarının ve kümelenmenin desteklenmesi hedefi çerçevesinde ayrıca, yatırımların organize sanayi bölgelerinde yoğunlaşmasına, yatırımcılar arasında stratejik işbirliklerinin tesis edilmesine ve yatırımcıların Ar-Ge faaliyetleri sonucunda bulunan veya geliştirilen ürünün ticarileştirilmesine yönelik girişimlerin desteklenmesi kapsamında;

• Organize sanayi bölgelerinde yapılacak yatırımlara
• Aynı sektörde faaliyet gösteren en az 5 yatırımcının gerçekleştireceği ve ortak faaliyet gösterilen alanda dikey veya yatay entegrasyonu sağlayacak yatırımlara ve
• TÜBİTAK tarafından desteklenen Ar-Ge projeleri neticesinde geliştirilen ürünün üretimine yönelik yatırımlara, vergi indirimi ve sigorta primi işveren hissesi desteklerinden, bulundukları bölgenin bir alt bölgesinde uygulanan oran ve sürelerde yararlanma imkanı sağlanacaktır.

Ülkenin teknoloji ve Ar-Ge kapasitesini arttıracak, ayrıca uluslararası alanda rekabet üstünlüğü sağlayacak yatırımlara;

• KDV istisnası
• Gümrük vergisi muafiyeti
• Vergi indirimi
• Asgari ücret üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesi desteği ve
• Yatırım yeri tahsisi destekleri devam edecektir.
• Bunlara ilave olarak yatırımın 6. Bölgede yapılması halinde, asgari ücret üzerinden hesaplanan sigorta primi işçi hissesi desteği ve gelir stopajı desteği sağlanacaktır.
• Büyük ölçekli yatırımların teşviki uygulaması kapsamında desteklenmekte olan sektörler ve uygulamaya dahil olabilmek için sağlanması gereken asgari sabit yatırım tutarları önceki döneme göre değiştirilmiştir.
• Buna göre asgari sabit yatırım tutarları; kimyasal madde ve ürünlerin imalatı, motorlu kara taşıtlarının imalatı, liman ve liman hizmetleri yatırımları, elektronik sanayi yatırımları ve ilaç üretimi yatırımları için önceki döneme göre azaltılmıştır.

Yatırım teşvik sisteminde, büyüme potansiyeli olan sektörlerin ara malı ithalat bağımlılığını azaltacak, Ar-Ge içeriği yüksek, yüksek teknolojili ve yüksek katma değerli yatırımları ifade eden Stratejik Yatırım kavramı getirilmiştir. Bu yatırımlar; % 50’den fazlası ithalatla karşılanan ara malı veya ürünlerin üretimine yönelik bulunan, belirli büyüklükteki yatırımlardan oluşacaktır. Ülkede yüksek teknolojili ürünlerin üretilmesini sağlayacak yatırımlar da bu uygulama kapsamında desteklenecektir.

Söz konusu uygulama kapsamında bahsi geçen yatırımlara;

• Gümrük vergisi muafiyeti
• KDV istisnası
• Vergi indirimi
• Sigorta primi işveren hissesi desteği
• Yatırım yeri tahsisi
• Faiz desteği (Yatırımcıların kullanacakları yatırım kredileri için sabit yatırım tutarının % 5’ini geçmemek üzere 50 milyon TL’ye kadar)
• KDV iadesi (Asgari 500 milyon TL tutarındaki yatırımların bina-inşaat harcamaları için)

Destekleri sağlanacaktır.

⇒ Stratejik Yatırım Konuları:

% 50’den fazlası ithalatla karşılanan ara malları veya ürünlerin üretimine yönelik yatırımlar (Münhasıran bu yatırımların enerji ihtiyacını karşılamak üzere gerçekleştirilecek enerji yatırımları dahil).

⇒ Bu Sistemin Amacı:

• GİTES ve İthalat Haritası çerçevesinde, cari açığın azaltılması amacıyla ithalat bağımlılığı yüksek ara malları ve ürünlerin üretimine yönelik,
• Uluslararası rekabet gücünü arttırma potansiyeline sahip, yüksek teknolojili ve yüksek katma değerli yatırımları teşvik etmektir.

⇒ Stratejik Yatırımları Değerlendirme Kriterleri:

• İthalat bağımlılığı yüksek ara malı veya ürünlerin üretimine yönelik,
• Asgari yatırım tutarı 50 milyon TL olan – Üretilecek ürünün % 50’den fazlası ithalatla karşılanan,
• Asgari % 40 katma değer yaratan,
• Üretilecek ürünle ilgili toplam ithalat değeri son 1 yıl itibariyle en az 50 milyon $ olan (Yurt içi üretimi olmayan mallarda bu şart aranmayacaktır.)

Teşvik belgesine konu yatırımla elde edilmesi amaçlanan asıl işlem görmüş imalat sanayi ürün veya ürünleri

Teşvik belgesi kapsamı yatırımı gerçekleştirecek gerçek veya tüzel kişiler

Faiz desteğini uygulayacak kamu bankaları dahil olmak üzere bankalar ve finansal kiralama şirketler

Yeni bir ürün geliştirilmesi, ürün kalite ve standardının yükseltilmesi, maliyet düşürücü ve standart yükseltici yeni bir teknolojinin ülke şartlarına uyumunun sağlanması amacıyla bilimsel esaslara uygun olarak yapılan ve her aşaması belirlenmiş araştırma ve geliştirme çalışmaları için gerçekleştirilecek yatırımlar.

13/06/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 32/A maddesi kapsamında belirlenen yatırımlar.

Doğrudan ticari mal üretimine yönelik olmayan, mevcut veya gerçekleştirilecek tesislerin katı, sıvı veya gaz gibi atıklarının temizlenmesine veya yok edilmesine yönelik yatırımlar.

Ekonomi Bakanlığı bünyesinde Bakan onayı ile oluşturulan Stratejik Yatırımları Değerlendirme Komisyonu.

Arazi-arsa, bina-inşaat, makine ve teçhizat ile diğer yatırım harcaması kalemlerinin toplamı.

Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar’da belirtilen bölgeler (I. – II. – III. – IV. – V. – VI. Bölge).

Mal ve hizmet üreten tesislerin mevcut üretim hatlarında elde edilen nihai ürüne bütünleyici nitelikte ara malı verecek veya üretilmekte olan nihai ürünü ara malı olarak kullanabilecek şekilde, mevcut tesise ileri veya geriye doğru entegre olan, yatırımın konusu ve projenin özelliği dikkate alınarak kaideten aynı il sınırları içinde veya aynı yerde ve aynı tesis bünyesinde olan yatırımlar.

Yatırım süresinin (ek süre dahil) bitiş tarihi veya bu tarihten önce tamamlama vizesi için müracaat edilmiş ise başvuru tarihi.

15/06/2012 tarihli ve 2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı

Mal ve hizmet üretimine yönelik olarak ana makine ve teçhizat ile yardımcı tesisleri içeren, gerektiğinde arazi-arsa ve bina-inşaat harcamalarını da ihtiva eden, yatırımın yapılacağı yerde aynı üretim konusunda mevcut tesisi veya mevcut tesisi ile altyapı bütünlüğü bulunmayan yatırımlar.

Mevcut tesislerin üretim hatlarında teknik veya ekonomik ömrünü tamamlamış makine ve teçhizata uygun parçaların eklenmesini veya mevcut makine ve teçhizatın yenileri ile değiştirilmesini, tesiste eksik kalmış bölümlerin tamamlanmasını, nihai ürünün doğrudan kalitesinin yükseltilmesini veya modelinin değiştirilmesini içeren yatırımlar.

Mevcut bir yatırıma üretim hattı veya makine ve teçhizat ilavesiyle kapasitenin arttırılmasına yönelik olan ve mevcut tesis ile altyapı müşterekliği oluşturarak bir bütün teşkil eden yatırımlar.

Mevcut tesisler ile altyapı müşterekliği olan, aynı işletmede mevcut makine ve teçhizata yapılacak ilave yatırımla farklı bir nihai ürün elde edilmesine yönelik yatırımlar.

• Teşvik belgesi; yatırımın karakteristik değerlerini ihtiva eden, yatırımın bu değerler ve tespit edilen şartlara uygun olarak gerçekleştirilmesi halinde üzerinde kayıtlı destek unsurlarından istifade imkanı sağlayan bir belge olup, Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın amaçlarına uygun olarak gerçekleştirilecek yatırımlar için düzenlenir.
• Teşvik belgesinin düzenlenmiş olması, teşvik belgesi kapsamında gerçekleştirilecek yatırımlarla ilgili olarak diğer mevzuat gereği kamu kurum ve kuruluşlarından alınması gerekli izin ve ruhsat gibi belgelerin verilmesi gerekliliğine mesnet teşkil etmeyeceği gibi söz konusu belgelerin temin edilmesi gerekliliğini de ortadan kaldırmaz.

• Gerçek kişiler, adi ortaklıklar, sermaye şirketleri, kooperatifler, birlikler, iş ortaklıkları, kamu kurum ve kuruluşları (Genel ve özel bütçeli kurum ve kuruluşlar, il özel idareleri, belediyeler ve kamu iktisadi teşebbüsleri ile bunların sermaye bileşimindeki hisse oranları yüzde elliyi geçen kurum ve kuruluşlar) ve kamu kuruluşu niteliğindeki meslek kuruluşları, dernekler ve vakıflar ile yurt dışındaki yabancı şirketlerin Türkiye’deki şubeleri teşvik belgesi düzenlenmesi için müracaat edebilir.
• Kuruluş süreci tamamlanmamış tüzel kişiler adına yapılacak teşvik belgesi başvuruları değerlendirmeye alınmaz.

• Teşvik belgesi düzenlenebilmesi için Ekonomi Bakanlığı (Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü)’na müracaat edilir.
• Teşvik belgelerinin geçerlilik süresi içerisindeki işlemlerle ilgili başvurular, teşvik belgesi müracaatını değerlendiren ilgili kuruma yapılır. Başvurular, ilgili mevzuatta belirtilen esaslar çerçevesinde değerlendirilerek sonuçlandırılır. Ancak; devir, satış, ihraç, kiralama ve yatırımcı talebine istinaden yapılan iptaller dışındaki teşvik belgesi iptali işlemlerine ilişkin müracaatlar ile yatırım konusu değişikliği ve yatırımın nakli konusundaki talepler Genel Müdürlüğün görüşü alınarak sonuçlandırılır.

• Teşvik belgesi düzenlenmesi talep edilen yatırım projelerinin; makro ekonomik politikalar, arz-talep dengesi, sektörel, mali ve teknik yönden yapılacak değerlendirme ve gerektiğinde ilgili kurum, kurul ve kuruluşlardan alınacak görüşler sonucunda uygun bulunması halinde, yatırıma ait teşvik belgesi ile ithal ve yerli makine – teçhizat listeleri Genel Müdürlükçe onaylanır.
• Yatırım bilgi formunda yer alan ve teşvik belgesinin düzenlenmesine mesnet teşkil edecek bilgilerin eksik veya çelişkili olması halinde, yatırımcının başvurusu değerlendirmeye alınmaz. Bu durumun giderilmesine yönelik müracaatlar, en son başvurunun yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan mevzuat hükümleri çerçevesinde değerlendirilir.
• Başvuru ekinde ibraz edilen bilgi ve belgelerin doğruluğundan yatırımcılar sorumlu olup; yatırımın herhangi bir aşamasında aksinin tespiti halinde, yetkili merci tarafından teşvik belgesi iptal edilebileceği gibi belge iptalini gerektirmeyen durumlarda belge kapsamında sağlanan desteklerden bir kısmı müeyyide uygulanmak suretiyle geri alınabilir.

Başvuru tarihinden önce gerçekleştirilmiş bulunan yatırım harcamaları teşvik belgesi kapsamında değerlendirilmez.

Teşvik belgesi kapsamında;

• Yatırım malı makine ve teçhizat, otomobil ve hafif ticari araç yatırımlarında yatırım dönemi içerisinde kalmak kaydıyla monte edilmemiş haldeki (CKD) aksam ve parçalar, gemi ve elli metrenin üzerindeki yat inşa yatırımlarında tekne kabuğu hariç olmak üzere ham madde, ara malı ve işletme malzemesi
• Kullanılmış yerli makine ve teçhizat
• Karayolu nakil vasıtaları ve her türlü binek araçları (Sağlık ve belediye hizmetlerinde kullanılan araçlar, trafiğe çıkamayacak nitelikte olup apron veya limanda kullanılan araçlar ve madencilik ve hazır beton yatırımlarında kullanılan araçlar ile Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararda belirtilen [Otomobil üretimine yönelik olarak asgari yüz bin adet/yıl kapasiteli yeni bir yatırım yapılması veya mevcut tesislerin kurulu kapasitelerinin en az yüz bin adet/yıl arttırılması halinde, teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırım tutarının % 20’sinin gerçekleştirilmesini müteakip, yatırım süresi içerisinde olmak kaydıyla gümrük vergisine tabi olmaksızın yatırımcılara A, B ve C segmentlerinden otomobil ithaline izin verilebilir. Teşvik belgesi kapsamında ithaline izin verilen toplam otomobil sayısı, belgede kayıtlı ilave kapasitenin % 15’ini aşamaz. Ancak, belge kapsamında motor üretiminin de yer alması halinde, motor üretim kapasitesinin % 15’i kadar daha A, B ve C segmentlerinden ilave otomobil ithaline izin verilebilir] araçlar hariç.
• Havayolu ile yük veya yolcu taşımacılığına yönelik yatırımlar dışındaki diğer yatırımlar için uçak ve helikopter
• Porselenden, seramikten ve camdan mamul sofra ve mutfak eşyası

Değerlendirmeye alınmaz.

• Yukarıda belirtilenler dışında; teşvik belgesi kapsamında değerlendirilmeyecek harcamalar, sektörel özellikler dikkate alınarak proje bazında belirlenir.
• Teşvik belgelerine ait ithal ve yerli makine ve teçhizat listelerinde inşaat malzemelerine yer verilmez.

Teşvik belgeleri kapsamında yapılacak yatırım cinsleri; komple yeni, tevsi, modernizasyon, ürün çeşitlendirme ve entegrasyondan oluşur.

• Komple yeni, tevsi, modernizasyon ve ürün çeşitlendirme cinslerindeki yatırımların, aynı işletmede veya aynı organize sanayi bölgesinde olması gerekir.
• Hazır giyim yatırımlarında, mevcut tesislerde makine ve teçhizat ilavesi nedeniyle kapasite artışının % 100’ü geçmesi halinde bu yatırımlar komple yeni yatırım olarak değerlendirilir.
• Entegre hayvancılık yatırımlarında aşağıda belirtilen kriterler aranır;

1. Süt yönlü büyükbaş/küçükbaş hayvan yetiştiriciliği yatırımlarında, yetiştiricilik ve süt mamulleri üretimi başlangıç olmak kaydıyla, proje bazında yem ünitesi (Yem bitkileri yetiştiriciliği veya yem üretimi) veya soğuk hava deposu
2. Et yönlü büyükbaş/küçükbaş besicilik yatırımlarında, yetiştiricilik ve kesimhane başlangıç olmak kaydıyla, soğuk hava deposu veya proje bazında yem ünitesi (Yem bitkileri yetiştiriciliği veya yem üretimi) veya et mamulleri üretimi
3. Damızlık büyükbaş/küçükbaş hayvan yetiştiriciliği yatırımlarında, yetiştiricilik ve proje bazında yem ünitesi (Yem bitkileri yetiştiriciliği veya yem üretimi)
4. Damızlık kanatlı yetiştiriciliği yatırımlarında, damızlık tavuk veya hindi yetiştiriciliği ve kuluçkahane ile proje bazında yem üretimi
5. Et yönlü kanatlı yetiştiriciliği yatırımlarında, hindi veya et yönlü tavuk yetiştiriciliği ve kesimhane başlangıç olmak kaydıyla, ileri işleme veya soğuk hava deposu veya yem tesisi
6. Yumurta yönlü kanatlı yetiştiriciliği yatırımlarında, yumurta tavuğu yetiştiriciliği başlangıç olmak kaydıyla, yem tesisi veya soğuk hava deposu veya yumurta tasnif ve paketleme ünitesi.

• Aşağıda yer alan kriterlerin tamamını birlikte sağlayan, ithalat bağımlılığı yüksek ürünlerin üretimine yönelik yatırımlar stratejik yatırım olarak değerlendirilir;

1. Asgari sabit yatırım tutarının Elli Milyon Türk Lirasının üzerinde olması (Münhasıran bu yatırımların enerji ihtiyacını karşılamak üzere gerçekleştirilecek doğalgaza dayalı olmayan enerji yatırımlarının tesis kurulu gücü ile orantılanacak kısmı yatırım tutarına dahil edilir.)
2. Teşvik belgesine konu yatırımda üretilecek ürünle ilgili yurt içi toplam üretim kapasitesinin, aynı ürünün ithalatından az olması
3. Teşvik belgesi kapsamında gerçekleştirilecek yatırımla asgari % 40 oranında katma değer sağlanması
4. Yatırım konusu tesiste üretilecek ürünle ilgili son bir yıl içerisinde gerçekleşen toplam ithalat tutarının Elli Milyon ABD Dolarının üzerinde olması (İthalat miktarının tespitinde, başvuru tarihinden önce yayımlanmış son on iki aylık resmi veriler esas alınır.)

• Yukarıda yer alan kriterlerin değerlendirilmesinde; “Stratejik Yatırımlara İlişkin Katma Değer Hesabı ve Değerlendirme Esasları” dikkate alınır.
• Yurt içinde üretimi bulunmayan ürünlerin üretimine yönelik yatırımlarda 4. madde, rafineri ve petrokimya yatırımlarında ise 3. madde hükümleri uygulanmaz.
• Stratejik yatırımlar için istenilen fizibilite raporunda, yatırıma konu ürünle ilgili yurt içi üretim kapasitesi, ithalat miktarı ve yatırımla oluşturulacak katma değere ilişkin detaylı bilgi ve analizlerin bulunması gerekir. Aksi taktirde başvurular değerlendirmeye alınmaz.
• Projenin değerlendirilmesine esas teşkil etmek üzere münhasıran yatırıma konu ürüne yönelik bilgiler ve hesaplamalar gerektiğinde diğer kurum ve kuruluşlardan teyit edilir.
• Genel Müdürlükçe yapılan incelemede stratejik yatırımların teşviki kapsamında değerlendirilen yatırım projeleri ön inceleme raporu ile birlikte Komisyonun onayına sunulur.
• Stratejik yatırımların teşvikine yönelik başvurularda nihai karar yetkisi Komisyona aittir. Komisyon, bu kapsamdaki projeleri değerlendirmek üzere tüm üyelerin katılımı ile toplanır ve oy birliği ile karar alır.
• Komisyon tarafından stratejik yatırım olduğuna karar verilen yatırım projeleri için Genel Müdürlükçe teşvik belgesi düzenlenir.
• Genel Müdürlük tarafından gerçekleştirilen ön inceleme veya Komisyonca verilen nihai karar sonucunda stratejik yatırımların teşviki kapsamında değerlendirilmesi uygun bulunmayan yatırım projeleri reddedilir veya yatırımcı talebine istinaden, Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar kapsamında yer alan diğer teşvik uygulamaları çerçevesinde değerlendirilebilir.
• Yukarıda yer alan kriterlere ilişkin yapılan değerlendirmede kullanılan verilerin piyasa şartları gereği bilahare değişmesi durumunda, desteklerle ilgili herhangi bir değişiklik yapılmaksızın belge geçerliliğini muhafaza eder.

• Yatırım süresi içerisinde ilgili kambiyo mevzuatında yer alan ödeme şekillerinden herhangi biri ile ithalat işlemlerine başlanılmış veya bedeli kısmen ya da tamamen ödenmiş ancak ithalatı gerçekleştirilememiş makine ve teçhizatın ithaline, yatırım süresi bitiş tarihini izleyen dört ay içerisinde, gümrük idarelerince belge kapsamında sağlanan destek unsurları uygulanmak suretiyle izin verilir.
• Teşvik belgesinin yatırım süresi içerisinde;

1. Evsafa uygun çıkmaması sonucu, eşyanın serbest dolaşıma girişini müteakip garanti süresi içinde yurt dışı edilecek makine ve teçhizatın
2. Tamir, bakım veya diğer nedenlerle yurt dışına gönderilecek makine ve teçhizatın

Mahrece iade işlemleri için doğrudan gümrük idaresine müracaat edilir. Bu yöndeki talepler ilgili gümrük idaresince, gümrük mevzuatı çerçevesinde sonuçlandırılır. Mahrece iade işlemine konu yatırım mallarının yurt dışı edilmesinden itibaren bir yıl içerisinde aynısı veya yenisinin yurda giriş işlemleri, Genel Müdürlüğün herhangi bir iznine tabi olmaksızın gümrük vergisi muafiyeti ve katma değer vergisi istisnasından yararlandırılmak suretiyle doğrudan gümrük idarelerince sonuçlandırılır.

• Kullanılmış makine ve teçhizat temininde, mevzuat hükümleri ve sektörel kısıtlamalar göz önüne alınarak;

1. İthalat Rejimi Kararı uyarınca yayımlanan “Kullanılmış veya Yenileştirilmiş Olarak İthal Edilebilecek Bazı Maddelere İlişkin Tebliğ” hükümleri uyarınca ithali mümkün olan makine ve teçhizat (Karayolu nakil vasıtaları hariç)
2. İthalat Rejimi Kararının 7 nci maddesi uyarınca ithaline izin verilen makine ve teçhizat

Teşvik belgesi kapsamında ithal edilebilir.

• Kullanılmış komple tesislerin (Karayolu nakil vasıtaları hariç) ithaline yönelik talepler, Genel Müdürlükçe proje bazında değerlendirilir. Teşvik belgesi kapsamında ithaline izin verilen bu tesisler, yatırım konusuna bağlı olarak yardımcı tesislerden bağımsız, bir mal veya hizmeti üretebilecek komple bir hattan veya teşvik belgesinde kayıtlı üretimi yapabilecek bir veya birden fazla makine ve teçhizattan da oluşabilir. Ancak, farklı firmalardan temin edilen münferit makine ve teçhizat ile tesis oluşturulamayacağı gibi, söz konusu tesislerin revizyon ve ticareti ile iştigal eden firmalardan da teşvik belgesi kapsamında ithalat yapılamaz.
• Kullanılmış komple tesis taleplerinin değerlendirilebilmesi için yatırımcıların, tesise ait makine ve teçhizatın model ve imal yıllarını da gösterir dökümlü fatura veya proforma fatura asılları ile birlikte Bakanlığa başvurmaları gerekir.
• Bakanlıkça görevlendirilecek en az iki, en fazla üç personelin komple tesisin bulunduğu ülkede yapacakları ekspertiz neticesinde uygun görülmesi halinde, kullanılmış komple tesisin teşvik belgesi kapsamında ithaline izin verilebilir.
• Türkiye’deki serbest bölgelerden yapılacak kullanılmış komple tesis ithali taleplerinde; Bakanlığın “Serbest Bölgeler, Yurt Dışı Yatırım ve Hizmetler Genel Müdürlüğü” nden alınmış mevcut tesisin faaliyet ruhsatı ile tesisin ülke içerisine ithalinde serbest bölgeler mevzuatı açısından herhangi bir sakınca bulunmadığına ilişkin uygunluk yazısının Genel müdürlüğe ibrazını müteakip, Genel Müdürlük personelince kullanılmış komple tesisin bulunduğu serbest bölgede yapılacak ekspertiz neticesinde düzenlenecek rapora istinaden teşvik belgesi kapsamında ithaline izin verilebilir.
• Kullanılmış olarak ithal edilen makine ve teçhizatın amacı dışında kullanılması veya satılması halinde sağlanan destekler ilgili mevzuat çerçevesinde geri alınır. Söz konusu makine ve teçhizat, kullanılmış komple tesis kapsamında temin edilmiş ise dört ay içerisinde ihraç edilir veya gümrüklerce yapılacak tüm masraflar yatırımcı tarafından karşılanmak suretiyle tasfiye edilmek üzere gümrüklere terk edilir.

Faiz desteği uygulamasına ilişkin esaslar, Genel Müdürlük ve aracı kurumlar arasında imzalanan protokol ile belirlenir.

• Teşvik belgesinde faiz desteği öngörülen yatırımcılar, faiz desteğinden yararlanabilmek için Genel Müdürlük ile protokol imzalayan aracı kurumlardan birine başvururlar. Aracı kurum tarafından yapılan değerlendirme sonucunda kredi kullanımı veya finansal kiralama sözleşmesi yapılması uygun görülen projelere ilişkin faiz desteği başvuruları, yatırımcı adına protokolde belirtilen esaslar çerçevesinde aracı kurumca Genel müdürlüğe yapılır. Başvurunun, Genel Müdürlük tarafından yapılacak değerlendirme sonucu uygun görülmesi gerekir.
• Aynı teşvik belgesi kapsamı yatırım için faiz desteği uygulamasına yönelik olarak, yatırım süresince birden fazla aracı kurum talepte bulunamaz. Faiz desteğinden yararlandırılmaya başlanıldıktan sonra aracı kurum değiştirilmemek kaydıyla, aynı teşvik belgesi kapsamı yatırım için birden fazla itfa tablosuna göre işlem yapılabilir. Stratejik yatırımlar için, faiz desteği uygulamasına yönelik olarak birden fazla aracı kurum talepte bulunabilir.
• Faiz desteği ödemesinin yapılabilmesi için;

1. 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca Türkiye genelinde Sosyal Güvenlik Kurumuna muaccel olmuş prim ve idari para cezası borçlarının bulunmadığının veya tecil veya taksitlendirildiğinin ya da yapılandırıldığının ve yapılandırmanın bozulmadığının,
2. 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 22/A maddesi uyarınca Maliye Bakanlığı tahsilat dairelerine, başvuru tarihinden önceki on beş gün içerisinde vadesi geçmiş borcunun olmadığının,

Tevsik edilmesi gerekmektedir.

• Sigorta primi işveren hissesi desteği, komple yeni yatırımlarda belge kapsamında gerçekleştirilen yatırımla sağlanan istihdam, diğer yatırım cinslerinde ise mevcuda ilave edilen istihdam için uygulanır. Komple yeni yatırım dışındaki yatırım cinslerinde, aylık prim ve hizmet belgesinde kayıtlı işçi sayısının mevcut istihdamın altında olması halinde ilgili ay için prim desteği uygulanmaz.
• İşveren hissesine ait primlerin karşılanabilmesi için işverenlerin; çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili olarak 5510 Sayılı Kanun uyarınca aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumuna vermesi ve sigortalıların tamamına ait sigorta primlerinin sigortalı hissesine isabet eden tutar ile Bakanlıkça karşılanmayan işveren hissesine ait tutarı ödemiş olması gerekir. İşveren tarafından ödenmesi gereken primlerin geç ödenmesi halinde, Bakanlıktan Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılacak ödemenin gecikmesinden kaynaklanan gecikme zammı işverenden tahsil edilir.
• Sigorta primi işveren hissesi desteği uygulamasına, tamamlama vizesi tarihinin Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmesini takip eden aydan itibaren başlanır. Uygulamanın ilk başladığı ay esas alınarak teşvik belgesinde kayıtlı azami destek oranının aşılmaması kaydıyla belgede belirtilen süre kadar yararlandırıldıktan sonra uygulamaya son verilir.
• Genel Müdürlükçe tamamlama vizesi yapılan ve sigorta primi işveren hissesi desteğinden yararlanabilecek teşvik belgesi tarih ve sayısı, yatırım yeri ve adresi, SGK işyeri sicil numarası, yatırımın cinsi, mevcut istihdam, ilave istihdam, vergi dairesi, vergi numarası, destekten yararlanma süresi ve azami destek tutarı Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığına bildirilir.
• Sosyal Güvenlik Kurumunca, destekten yararlanacak yatırımcılar için;

1. Desteğin uygulanacağı aya ait prim ve hizmet belgesinde belirtilen sigortalıların tamamına ait sigorta primlerinin, sigortalı hissesine isabet eden tutar ve Bakanlıkça karşılanmayan işveren hissesine ait tutarın tamamının ödendiğinin,
2. 5510 Sayılı Kanun uyarınca Türkiye genelinde Sosyal Güvenlik Kurumuna muaccel olmuş prim ve idari para cezası borçlarının bulunmadığının veya tecil veya taksitlendirildiğinin ya da yapılandırıldığının ve yapılandırmanın bozulmadığının,
3. 6183 Sayılı Kanunun 22/A maddesi uyarınca Maliye Bakanlığı tahsilat dairelerine, müracaat tarihinden önceki on beş gün içerisinde vadesi geçmiş borcunun olmadığının,

Tespit edilmiş olması gerekir.

• Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından sigorta primi işveren hissesi desteğinin uygulanmasını müteakip Ekonomi Bakanlığı’ndan toplu aktarım talebinde bulunulur. Ödemeye esas istihdam sayısının ve Bakanlıktan aktarımı talep edilen tutarın doğruluğundan SGK sorumludur.
• Sigorta primi işveren hissesi desteğinin uygulanacağı teşvik belgesi kapsamındaki yatırıma ait tesiste, işverenin sosyal güvenlik iş yeri numarası altında ilgili mevzuatta belirtilen aracılarca istihdam edilen sigortalı sayısı da dikkate alınabilir.
• Genel teşvik uygulamaları kapsamında desteklenen, tersanelerin gemi inşa yatırımlarında tamamlama vizesi şartı aranmaksızın belge konusu geminin yapımında istihdam edilen sigortalılar için ödenmesi gereken sigorta primi işveren hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmı Bakanlıkça karşılanabilir. Bu destek, gemi inşası devam etse dahi yatırıma başlama tarihinden itibaren en fazla on sekiz ay süreyle uygulanır. Yat, yüzer tesis ve deniz araçlarının inşasına yönelik yatırımlar da bu kapsamda değerlendirilir. Uygulamaya, teşvik belgesinde kayıtlı istihdam sayısını aşmamak üzere ödemeye esas bilgilerin Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmesini takip eden aydan itibaren başlanır.
• Yatırımın devri halinde uygulamadan; devir tarihine kadar devreden, devir tarihinden sonra ise aynı koşulları yerine getirmek kaydıyla kalan süre kadar devralan yararlanır.

Teşvik belgesi kapsamında yer alan makine ve teçhizatın tamamı veya bir kısmı finansal kiralama yolu ile temin edilebilir.

• Finansal kiralama şirketinin gümrük vergisi muafiyeti ve KDV istisnası desteklerinden yararlanabilmesi için, teşvik belgesi sahibi yatırımcı ile sözleşme yapılmış olması ve teşvik belgesini düzenleyen ilgili merci tarafından finansal kiralamaya konu makine ve teçhizat listesinin onaylanmış olması gerekir.
• Yatırımcının teşvik belgesi dikkate alınarak finansal kiralama şirketi adına düzenlenen makine ve teçhizat listesi ile yerli temin veya ithalat işlemleri yapılır. Bu işlemlerde yatırımcı, finansal kiralama şirketleri ile ortak sorumluluk sahibidir.
• Finansal kiralama işlemine konu makine ve teçhizatın devir, satış ve ihraç işlemleri; finansal kiralama şirketi ve yatırımcının birlikte başvurmaları halinde, 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile 3226 Sayılı Finansal Kiralama Kanunu‘nun ilgili hükümleri saklı kalmak kaydıyla değerlendirilir.
• Finansal kiralamaya konu makine ve teçhizatın, yatırımcının mülkiyetine geçiş tarihine kadar Genel müdürlüğün izni olmaksızın üçüncü kişilere satışı veya kiralanması durumunda her türlü sorumluluk finansal kiralama şirketine aittir. İflas veya sözleşmenin feshi veya yatırımın gerçekleşmemesi durumunda, yatırımcının mülkiyetine geçmemiş makine ve teçhizat için faydalanılan destekler ilgili mevzuat çerçevesinde finansal kiralama şirketinden geri alınır. Ancak, makine ve teçhizatın yatırımcının mülkiyetine geçmiş olması durumunda ilgili yasal düzenlemeler saklı kalmak kaydıyla yatırımcı sorumludur.
• Finansal kiralama işlemine konu makine ve teçhizatın başka bir yatırımcıya devrinin talep edilmesi halinde; finansal kiralama şirketi, devredecek yatırımcı ve devralacak yatırımcının birlikte başvurusu üzerine yeni sözleşmeye istinaden devir işlemi yapılabilir. Bu durumda yatırım bütünlüğünün bozulması halinde söz konusu makine ve teçhizatın yeniden temin edilmesi gerekir. Ayrıca, yeni yatırımcının teşvik belgesinde kayıtlı destek unsurlarının, ilk yatırımcının yararlandığı destek unsurlarından daha düşük olması veya destek unsurunun hiç bulunmaması durumunda fazladan yararlanılan destekler ilgili mevzuat çerçevesinde geri alınır.
• Finansal kiralamaya konu makine ve teçhizatın başka bir finansal kiralama şirketine devri, ancak yatırımcının uygun görüşü ve Genel Müdürlüğün onayına istinaden yapılabilir.
• Teşvik belgesi kapsamındaki kullanılmış ithal makine ve teçhizatın finansal kiralama yoluyla teminine izin verilebilir.
• 3226 Sayılı Finansal Kiralama Kanun’unun 23 üncü maddesinde belirtilen ihbar süresinin bitimini müteakip en geç üç ay içerisinde kiralayan veya kiracı tarafından ilgili merciye bildirimde bulunulması kaydıyla, sözleşmenin feshedilmesi ve finansal kiralamaya konu makine ve teçhizatın bildirimi takip eden bir yıl içerisinde (Mücbir sebepler hariç) devrinin talep edilmesi durumunda, finansal kiralama şirketi ile devralacak teşvik belgeli yatırımcının birlikte müracaatına istinaden yeni sözleşme çerçevesinde devir işlemi uygun görülebilir. Aksi taktirde, yararlanılan destekler finansal kiralama şirketinden geri alınır.
• Finansal kiralamaya konu işlemin tamamlanmasını müteakip, finansal kiralama şirketi tarafından Genel Müdürlüğe veya ilgili merciye gerçekleşmelerle ilgili bilgi verilir.

• Tamamlama vizesi yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın belge kapsamında temin edilen makine ve teçhizatın beş yılını doldurmadan devri, satışı, ihracı ve kiralanması Genel Müdürlüğün iznine tabidir.
• Tamamlama vizesi yapılmamış olan teşvik belgesi kapsamındaki makine ve teçhizatın satışının talep edilmesi durumunda Genel Müdürlükçe, yatırımcıdan teşvik belgesinin iptali halinde satışı yapılan makine ve teçhizata ait desteklerin kendileri tarafından ödeneceğine dair taahhütname alınır.
• Teşvik belgesi kapsamı yatırımların bütün olarak satışı, tamamlama vizesinin yapılmış olması ve işletmeye geçiş tarihinden itibaren beş yıl faaliyette bulunulmuş olması halinde serbesttir. Bu tür durumlarda devir işlemi yapılmaz.
• Sadece modernizasyon cinsinde teşvik belgesi düzenlenebilen konularda düzenlenecek teşvik belgelerinde, modernizasyona yönelik olarak aktiflerden düşülecek makine ve teçhizatın asgari üç yıl firma aktifinde bulunmuş olması ve aktiflerden düşmeye yönelik satışlarda, satışı yapan firmanın ortakları ve birinci derece yakınlarının satın alan firma ortaklık yapısında yüzde ellinin üzerinde pay sahibi olmamaları şartı aranır.
• Tamamlama vizesi yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın işletmeye geçiş tarihinden itibaren beş yıllık süreyi doldurmamış yatırımların bütün olarak devri, teşvik belgesi üzerinde unvan değişikliği yapılmak suretiyle uygun görülebilir.